فرش دستباف چكيده دست هنرمندان ايراني

شستشوي فرش دستباف

جهان نيوز

هيچ چيز جاي فرش دستباف ايراني را نمي گيرد. هزاران بار بوسه زدن بر دست هنرمندان فرش باف ايراني باز هم كم است. اينجاييم تا از ويژگي هاي خارق العاده فرش دستباف بيشتر صحبت كنيم.
ارزش هنري فرش دستباف
قصد ما مقايسه فرش دستباف و ماشيني نيست اما آنچه كه عيان است نياز به دفاع ندارد. ارزش هنري فرش دستباف به نسبت هر فرش ديگري بالاتر است. ظرافت و درخشندگي اين فرش به قدري است كه گاه مانند يك پوستر نقاشي مي درخشد.

جلوه زيباي به كار رفته در فرش دستباف و تقارن رنگ ها نگاه را مجذوب مي كند. تقارن رنگ ها از برجسته ترين ويژگي فرش دستباف محسوب مي شود. معمولاً جهت خواب فرش تيره تر ديده مي شود و به طور كلي اشكال و هندسه در برخي از بخش ها به صورت نيمه كار رها شده كه بخشي از پتانسيل وجودي اين فرش است و همينطور نشان از دست باف بودن آن است.

انعطاف پذير بودن پرز فرش يكي از مهمترين جلوه هاي آن محسوب مي شود. رنگ سطحي كه براي فرش استفاده شده نبايد با قسمت انتهايي پرز اختلاف داشته باشد.

فرش دستباف مرغوب به هيچ عنوان از رنگ هاي جوهري استفاده نكرده است و پرزهاي فرش نيز خشن نيستند.

فرش دستباف

پاخور بي نظير فرش دستباف
بله درست حدس زديد، فرش دستباف هرچه بيشتر پا بخورد، زيبا مي شود! مي گويند فلاني مثل قالي كرمان است و هرچه سنش بالاتر مي رود جوانتر مي شود، دقيقاً مصداق فرش دستباف كاشان است. اين فرش ها به صورتي طراحي شده اند كه هرچه بيشتر بماند ارزش مالي و هنري آن بيشتر مي شود. نور و شستشو سبب مي شود كه زيبايي هاي فرش بيشتر شود و چشم انداز خود را از دست ندهد.

الياف به كار رفته در فرش دستباف طبيعي است به طوري كه در تابستان سبب خنك شدن و در زمستان سبب گرم شدن مي شود. عمر و ماندگاري فرش هاي دستباف به نسبت ساير فرش هاي ماشيني بيشتر است و ارزش آن در پاكيزگي و تنظيف بسيار بالا است. اين فرش ها ارتباط مستقيمي با رامش روحي و رواني دارند. طرح و رنگي كه در فرش دستباف به كار مي رود دقيقاً از بعد روانشناسي اثبات شده است و علت آن هنر دست فرش بافان است كه ذوق و سليقه طبيعي را وارد تار و پود فرش مي كنند.

از مواد اوليه به كار رفته در فرش دستباف پشم و ابريشم و پنبه است كه سبب مي شود توليد هر ميزان الكتريسيته ساكن از فرش به حداقل برسد و اين خصوصيت به نوبه خود توانسته براي محصول بي نظير و خارق العاده باشد.

عدم ايجاد حساسيت در فرش دستباف
از آنجايي كه تامين سلامت جسماني اهميت زيادي دارد، بايد متذكر شويم فرش دستباف به واسطه به الياف طبيعي كه دارد، سبب بروز هيچ نوع حساسيت پوستي و تنفسي به خصوص در كودكان نمي شود و مواد تشكيل دهنده آن از طبيعت گرفته شده است در حالي كه فرش هاي ماشيني معمولاً با الياف مصنوعي همراه هستند.

اختلاف ابعاد يك ويژگي بارز فرش دستباف
شايد باورش كمي سخت باشد اما يكي از مهمترين ويژگي براي فرش هاي دستباف اين است كه در ابعاد آن در قسمت هاي بالا و پايين چندين سانتي متر اختلاف ديده مي شود كه نه تنها ايراد محصول نمي شود بلكه بخشي از عدم تقارن رضايت بخش است.

پرفروش ترين فرش دستباف در سال 1401
فرش دستباف مدل كاشان در ابعاد شش و نيم متري با رنگ هاي قرمز و زرشكي به صورت حاشيه دار بيشترين فروش را به خود اختصاص داده است. اين فرش نشاني از تاريخ را به جلوه كشيده است و نمود ظاهري آن از نظر تاريخ نويسان بسيار ارزشمند است.

فرش دستباف

فرش هاي دستباف طرح تركمن به خصوص در ابعاد يك متري به عنوان قاليچه و يا پادري از بيشترين تقاضا برخوردار است. استفاده از رنگ هاي ضد مانند سفيد و قرمز و چيدمان تركمني بر روي بخش مركزي فرش سبب شده تا موقعيت خريد اين محصول بيشتر از قبل باشد.

فرش هاي مدل اردكان از ديگر طرح هاي پرفروش دستباف محسوب مي شود كه در ابعاد يك و نيم متري بيشترين تقاضا را به خود اختصاص داده است. در مدل اردكان استفاده از رنگ هاي روشن به خصوص رنگ هاي كرم و زرد و سفيد به وضوح داده مي شود. گل و بوته هاي به كار رفته در اين فرش ها با نقش هاي ريزي كه دارند نشان از ظرافت بي نظير آن است.

فرش دستباف
فرش سه متري سي پرشيا با تركيب رنگ سبز و نارنجي خود توانسته شهرت زيادي بيابد به طوري كه از نقش و طرح هاي غير تكراري بر روي آن استفاده شده است. اين فرش مخصوص جوانان و كساني است كه علاقه به رنگ هاي وابسته به طبيعت دارند.

فرش دستباف
افرادي كه علاقه به طرح هاي شلوغ در فرش دارند مي توانند به سراغ مدل ذرع و نيم بروند كه ريزه كاري هاي عجيب آن قطعا برايشان بسيار خاص به نظر مي رسد. اين فرش با كادر بندي زرد خود شهرت زيادي يافته است و استفاده از رنگ هاي ضد نقيض سبب شده تا برخي از گل ها در حالت برجسته ديده شود. كادر سياه دور فرش از آن به عنوان يك تابلو فرش نيز ياد مي كند و كاربري بي نظيري دارد.

فرش دستباف طرح مينياتور
هرچقدر از فرش مينياتوري بگوييم كم است. اين فرش برگرفته از آثار هنرمند خوب كشورمان استاد فرشچيان است به طوري كه توانسته دو هنر اصلي ايراني را تركيب نمايد. در واقع فرش دستباف مينياتور تركيبي از طرح هاي اصيل ايراني و مينياتور است. طرح هاي مينياتوري خود شامل زيرشاخه هاي مختلفي هستند كه شامل طرح نوازش، دايره هستي، رايحه، بوي بهار و ستاره صبحگاهي مي شود. تابلو فرش هاي مينياتوري بيشترين تقاضا را به خود اختصاص مي دهند و از سطح قيمت بالايي به نسبت ساير موارد برخوردار هستند. اين سبك از فرش ها با هر سبك از دكوراسيون مانند سنتي، مدرن و اروپايي و كلاسيك قابل قبول است و اجراي آن بي نظير و دل انگيز است.

انواع فرش دستباف از نظر اندازه
متداول ترين اندازه هايي كه براي فرش دستباف در نظر گرفته مي شود، 6، 9، 12 و 24 متري است. اين انتخاب بر اساس محيط صورت مي گيرد. قالي هاي دستباف معمولاً در اندازه 2 در 3 و يا 3 در 4 متر هستند. قاليچه ها به مواردي گفته مي شوند كه مساحت كل آن كمتر از 4 متر مربع نباشد.

كلگي شامل فرش هايي هستند كه از نظر عرض از قالي كم عرض تر و از نظر درازا از 4 متر كمتر نيستند.

كناره ها در واقع فرشي هستند كه براي راهروها و راه پله ها استفاده مي شود و طول آن ها بين 3 الي 10 متر ارزيابي مي شود.

ذرع و نيم ذرع چارك شامل فرش هايي مي شود كه طبق ابعاد ۵/۱×۰۴/۱ و ۶۰/۱×۱۰/۱ متر باشد.

پشتي ها نيز به قاليچه هايي گفته مي شود كه مساحتي كمتر از يك متر مربع دارند.

انواع فرش دستباف سبك محلي
مدل هاي اوليه براي فرش دستباف به صورت فرش شهري است كه توسط بافنده شهرنشين بافته مي شود و ظرافت زيادي دارد و رج شمار آن بالا است.
فرش دستباف روستايي با طرح ساده و ابتدايي خود شهرت دارد و گاه بدون طرح خاصي است و به اصطلاح به شكل ذهني بافي طراحي شده است و سطح اجراي بي نظيري دارد.

فرش عشايري دستباف وجود دارد كه نقش هاي به كار رفته در آن برخاسته از سبك زندگي مردم ايل نشين بوده و اغلب در اندازه هاي كوچك طراحي مي شود و به صورت درشت باف و زمخت طراحي شده است. اين فرش ها داراي بافت پيچيده اي هستد و منگوله هاي به كار رفته براي آنها به صورت كوتاه و پشمي است.

فرش دستباف از نظر شيوه بافت
در واقع قرار گرفتن تار و پود نيز در فرش دستباف بسيار مهم است و سه دسته كلي براي آن در نظر گرفته مي شود. دسته اول به صورت فرش تمام لول است كه شامل فرشي مي شود كه داراي قوس گره در پشت فرش بوده و به صورت 90 درجه است. پشت فرش شامل شيارهاي عميقي است و تارها با هم فاصله ندارند و بافتي كه براي آن استفاده شده است اغلب محكم هستند.

گزينه دوم فرش لول است كه شامل تار هايي كه به اندازه يك قطر نخ بوده و بافت تخت به صورت يك پوده هستند. اين مدل از فرش ها به صورت حصيري بافته مي شوند. تارها به شكل يك در ميان از پشت قالي ديده مي شوند.

گزينه سوم نيز به فرش هايي هستند به صورت نيم لول بوده شامل قوس گره در پشت فرش مي شوند و معمولاً از زاويه 45 درجه براي آن استفاده مي شود.

طرح هاي بي نظير فرش دستباف
فرش هاي دستباف معمولاً در طرح هاي تبريز، كاشان و اصفهان توبيد مي شود به طوري كه سبك طرح و المان هاي به كار رفته در هر خطه با هم فرق دارد. شايد بتوان به جرات گفت كه قالي دستباف كاشان از پرطرفدار ترين قالي هاي ايران محسوب مي شود كه هنوز هم نام و نشان بالايي براي خود كسب كرده است. فرش هاي دستباف نايين و قم نيز با مهارت بالايي توليد مي شود و محصولي پرفروش به شمار مي آيد.