افزايش درخواست‌ها براي مهاجرت پزشكان از ايران / خانواده پزشكان بايد سريع‌تر واكسينه شوند

رييس كل سازمان نظام پزشكي گفت: در سازمان نظام پزشكي حدود ۳۲۰ هزار عضو از همه رشته‌هاي پزشكي، دندانپزشكي، داروسازي، ماما و فيزيوتراپي داريم. از اين جمعيت حدود ۱۴۰ هزارنفر جامعه پزشكي هستند كه در تخصص‌هاي مختلف تحصيل كرده‌اند.

 

افزايش درخواست‌ها براي مهاجرت پزشكان از ايران / خانواده پزشكان بايد سريع‌تر واكسينه شوند

به گزارش سلام نو به نقل از ايسنا، وظيفه مهم جامعه پزشكي در ۱۸ ماه گذشته، ۳۰۰ شهيد مدافع سلامت، بلاتكليفي نيمي از شهدا و عدم حمايت از خانواده آنها، خانواده ۳۲۰هزار نفري سازمان نظام پزشكي، آينده مبهم اجتماعي و اقتصادي پزشكان جوان، طرح اجباري و سختي دوره رزيدنتي، آمارهاي كرونا و نحوه مديريت بيماري در كشور از جمله مباحثي است كه دكتر محمدرضا ظفرقندي - رييس كل سازمان نظام پزشكي همزمان با روز پزشك به تفصيل درباره آن به صحبت پرداخت.

 

دكتر محمدرضا ظفرقندي همزمان با اول شهريورماه و زادروز حكيم ابوعلي سينا، ضمن تبريك فرارسيدن روز پزشك، گفت: سالروز تولد حكيم بزرگ ايراني ابوعلي‌سينا پزشك بزرگ ايراني به عنوان يكي از مفاخر بزرگ ايراني را به همكاران خود تبريك عرض مي‌كنم. ما به عنوان نماينده جامعه پزشكي كشور ضمن عرض خداقوت به پزشكان، از آنها و همه كادر درمان تشكر مي‌كنيم.

 

كارِ بزرگ جامعه پزشكي در ۱۸ ماه گذشته

وي تاكيد كرد: در ۱۸ ماه اخير جامعه پزشكي و كادر درمان كار و وظيفه مهمي را به نمايش گذاشت كه آن هم ايثار و فداكاري در صحنه‌هاي مختلف همه‌گيري كرونا بود. اين همراهي علي‌رغم همه محدوديت‌ها، كمبودها و مشكلات اتفاق افتاد و همكاران من موفق شدند جان‌هاي زيادي را نجات داده و جانفشاني كنند.

 

۳۰۰ شهيد مدافع سلامت در مهلكه كرونا

تفاوت ميدان نبرد عليه كرونا با دوران دفاع مقدس

وي افزود: حدود ۳۰۰ شهيد از كادر درمان داريم كه بسيار بيشتر از زمان جنگ است و اين موضوع نشانگر حضور جامعه پزشكي در دل خطر كرونا است. افرادي را از جامعه پزشكي سراغ دارم كه يك يا دوبار به كرونا مبتلا شدند ولي هنوز هم روزانه حدود ۱۰۰ مريض كرونايي را ويزيت مي‌كنند. پزشكان عمومي، متخصصان عفوني، داخلي، ريه، بيهوشي و...  با مبتلايان به كرونا مواجه هستند و در معرض خطر بسياري قرار دارند و اين در حالي است كه علاوه‌ بر خودشان، خانواده‌هايشان نيز در معرض خطر هستند و اين تفاوت بارز كرونا با زمان دفاع مقدس است؛ در آن زمان تيم‌هاي اضطراري كه به جبهه مي‌رفتند تنها خودشان در معرض خطر بودند؛ اما در مهلكه كرونا خانواده پزشكان هم در خطر هستند و بايد به اين امر توجه شود.

 

بلاتكليفي نيمي از شهداي مدافع سلامت

خانواده شهدا حمايت شوند

رئيس سازمان نظام پزشكي، تاكيد كرد: از حدود ۳۰۰ شهيد مدافع سلامت كادر درمان بر اساس آمار ما حدود ۱۶۰ نفر پزشكان هستند. متاسفانه هنوز تكليف نيمي از تعداد ياد شده مشخص نشده است و حمايتي كه بايد از آنها صورت گيرد، برقرار نشده است. وقتي كسي از جامعه پزشكي شهيد مي‌شود بايد از خانواده او حمايت شود؛ در صورت عدم حمايت ساير پزشكان نيز انگيزه خود را از دست مي‌دهند كه پا در اين عرصه پرخطر بگذارند. شهداي كادر درمان بايد در اولويت رسيدگي و حمايت قرار گيرند.

مقالات ديگر: فيزيوتراپي در منزل شرق تهران

وي درباره اختلاف آمار ميان آنچه كه نظام پزشكي از تعداد شهداي مدافع سلامت اعلام مي‌كند با عددي كه وزارت بهداشت مي‌گويد، تصريح كرد: در يك ستاد كه يك عضو آن وزارت بهداشت و عضوي ديگر بنياد شهيد است، تعيين مصداق شهداي سلامت انجام مي‌شود و بر اساس آنچه كه ما مي‌دانيم، هنوز بيش از نيمي از اين ۳۰۰ پرونده‌ رسيدگي نشده است و اين امر بايد تسريع شود. ما به خانواده شهداي سلامت سر مي‌زنيم و برخي از خانواده‌ها با كمك ديگران زندگي مي‌كنند. اين موضوع اصلا خوب نيست و بايد دولت حمايت درستي انجام دهد.

عضويت ۳۲۰هزار نفر در سازمان نظام پزشكي

آمار ۱۴۰هزار نفري پزشكان در كشور

رييس كل سازمان نظام پزشكي در پاسخ به سوال ايسنا درباره آمار پزشكان در كشور، بيان كرد: در سازمان نظام پزشكي حدود ۳۲۰ هزار عضو از همه رشته‌هاي پزشكي، دندانپزشكي، داروسازي، ماما و فيزيوتراپي داريم. از اين جمعيت حدود ۱۴۰ هزارنفر جامعه پزشكي هستند كه در تخصص‌هاي مختلف تحصيل كرده‌اند.

 

حضور پزشكان در مناطق محروم؛ نيازمند حمايت

ظفرقندي درباره مباحث مطرح مبني بر كمبود پزشك در كشو نيز به ايسنا، گفت: كمبود پزشك در مناطق مختلف كشور و آمايش‌هاي سرزميني متفاوت است؛ يعني در جايي انبوه پزشك و در نقطه ديگر كمبود پزشك داريم؛ بنابراين ساماندهي و توزيع مناسب پزشكان از هر رشته‌اي در نقاط مختلف بايد صورت گيرد و لازمه اين امر حمايت كافي است. اگر بگوييم در فلان شهر يا روستا كمبود داريم پس به طور مداوم نيرو تربيت كنيم مشكل حل نخواهد شد. اگر در منطقه محرومي معضل كمبود پزشك داريم، بايد حمايت لازم را از پزشك و خانواده‌اش داشته باشيم تا بتواند براي خدمت به منطقه محروم برود. اعتقاد دارم مشكل اصلي ما اكنون اين است كه حمايت كافي از كادر درمان و جامعه پزشكي براي حضور در مناطق صورت نميگيرد.

 

موانع تحصيلي پزشكان و آينده مبهم اجتماعي و اقتصادي

وي افزود: فرد با ضريب هوشي برجسته به سختي درس مي‌خواند و با رتبه خوبي به دانشگاه علوم پزشكي مي‌رود و آنجا هم حداقل ۷ سال دوره سخت تحصيل را مي‌گذراند و سرانجام فارغ‌التحصيل مي‌شود اما بعد از اتمام درس بايد طرح خارج از مركز را بگذراند؛ سپس بازمي‌گردد و بايد در كنكور دوم در يك رقابت سنگين ديگر با نسبت قبولي يك به ۸ شركت كند كه تخصص بگيرد تا پس از ۴ يا ۵ سال تحصيل و اخذ تخصص پزشكي، مجددا به طرح خارج از مركز و منطقه محروم برود. بدون حمايت كافي از اين فرد، او وارد دوره تخصص نمي‌شود؛ زيرا رشته‌ها را سنگين با آينده مبهم مي‌بينند. به عنوان مثال گاهي حتي يك سوم ظرفيت اعلام شده رشته‌هايي مانند طب اورژانس و بيهوشي دانشگاه‌ها پر نمي‌شود و اين معنايش اين است كه آينده روشن اجتماعي و اقتصادي براي فرد وجود ندارد و افراد ترجيح مي‌دهند يا به كشوري ديگر مهاجرت كنند يا ادامه تحصيل را رها كنند.

 

تعهد محضري براي تعهدات اجباري

با تربيت انبوه پزشك به جايي نمي‌رسيم

او ادامه داد: طرح تعهد خارج از مركز براي ۳ دوره عمومي، تخصص و فوق تخصص اجباري است و بسته به محل خدمت و ميزان محروم بودن منطقه مدت آن بين ۳ تا ۵ سال متغير است. ما مكررا در اين مورد با وزارت بهداشت رايزني كرديم. بر اساس آنچه‌ كه در قانون وجود دارد بايد كلا يك بار طرح خارج از مركز براي هر ۳ دوره تحصيلي داشته باشيم؛ ولي اكنون وزارت بهداشت از فرد تعهد محضري مي‌گيرد كه ۳ تا ۵ سال براي دوره تخصص طرح بگذراند و اين ديگر در قانون نيست. حال تصور كنيد در سنين اخذ تخصص يا فوق تخصص فرد مي‌خواهد تشكيل خانواده بدهد و سخت است كه مثلا خانم دكتري با دو فرزند به منطقه محروم براي خدمت برود اما شوهرش مجبور باشد جاي ديگري كار كند. اگر اين مسائل حل نشود با تربيت انبوه پزشك به جايي نمي‌رسيم.

 

وي در ادامه تاكيد كرد: اگر با ساده انگاري از موضوعات ياد شده بگذريم و بگوييم مثلا به جاي سالي ۱۰۰ پزشك، ۳۰۰ پزشك تربيت مي‌كنيم، كيفيت كاهش مي‌يابد؛ زيرا علم باليني و بر مبناي تجربه اندوزي است. پس بايد متناسب با ظرفيت آموزشي دانشجو پذيرش شود ‌و همچنين متناسب با ظرفيت‌هاي اشتغال، آمايشي و جذب نيرو در مراكز مختلف، نيرو تربيت شود. در غير اين صورت افزايش كادر پزشكي به نتيجه مطلوبي براي رفع نيازهاي كشور منجر نمي‌شود.

 

خلاء "پزشكي خانواده" در كشور

ظفرقندي با تاكيد بر اينكه پايه درمان در كشور پزشكان عمومي هستند، تصريح كرد: جايگاه مناسب پزشكان عمومي اين است كه در ساختار مناسب پزشكي كشور با نظام پزشكي خانواده قرار گيرند. متاسفانه علي‌رغم قدمت اين طرح، هنوز هم در بسياري از مناطق شهري نظام پزشكي خانواده برقرار نيست. الان در تهران مستقيما به پزشك متخصص مراجعه مي‌كنيد در صورتي كه قاعده اين است كه به يك پزشك خانواده كه پزشك عمومي است مراجعه شود و سپس او در صورت لزوم شما را به متخصص مربوطه ارجاع دهد. تا وقتي اين مسير درست نشود نه پزشكان عمومي در جاي درست خود قرار مي‌گيرند و نه هزينه‌هاي بهداشت و درمان، اقتصادي خواهد شد. بايد نظام ارجاع و نسخه نويسي الكترونيك در پرونده‌هاي الكترونيك اصلاح شود. متاسفانه هنوز جايگاه درست براي پزشكان عمومي ايجاد نشده است كه در آن جايگاه قرار گيرند.

 

وي در بخش ديگري از سخنانش درباره اشتغال به كار پزشكان در مشاغل ديگر، به ايسنا گفت: اينكه چند درصد از دانشجويان دوره پزشكي را مي‌گذرانند اما به بهره‌وري درستي نمي‌رسند، ابعاد متفاوتي دارد. اينكه فردي دوره پزشكي را بگذراند و وارد شغل ديگري شود يا از كشور مهاجرت كند، هدر رفت سرمايه است. گاهي نيز ممكن است حرفه پزشكي تامين كننده نياز زندگي فرد نباشد و مجبور باشد در كنار آن فعاليت ديگري هم انجام دهد درهر صورت آنچه‌ كه وجود دارد اين است كه تعداد زيادي از پزشكان پس از فارغ‌التحصيل شدن به بهره‌دهي مناسب براي جامعه نمي‌رسند.

 

رزيدنتي؛ دوره اي سخت و پرزحمت

ظفرقندي با اشاره به دوره رزيدنتي و با بيان اينكه اين دوره، دوره سختي از زندگي يك پزشك است، ادامه داد: با توجه به كشيك‌ها و شب بيداري‌هاي زياد بويژه در شرايط فعلي با وجود كرونا، رزيدنتي دوره سخت و پر زحمتي است و اگر آينده روشني مقابل آن نباشد فرد با نااميدي و افسردگي مواجه خواهد بود. هر كسي به فارغ‌التحصيلان آن رشته نگاه مي‌كند و اگر اين افراد شرايط مناسب كاري نداشته باشند يا در صدد خروج از كشور باشند، طبيعتا فرد ديگر هم براي ادامه آن رشته اميدي نخواهد داشت. اين موضوع بحثي است كه بايد در قالب اصلاح ساختار به آن توجه كنيم يعني اگر فردي كه فارغ‌التحصيل مي‌شود جايگاه و شرايط مناسبي پيدا كند، مي‌تواند به راهش ادامه دهد. ترك تحصيل، خستگي مفرط و افسردگي را در جاهايي مي‌بينيم كه آينده روشني مقابل فرد در آن رشته وجود ندارد.

مقالات ديگر: لكه برداري فرش ابريشم

افزايش درخواستها براي مهاجرت

رئيس كل سازمان نظام پزشكي درباره مهاجرت پزشكان نيز گفت: ميزان درخواست براي مهاجرت در اين ايام افزايش يافته است و اين هم به شرايط كاري، اجتماعي و اقتصادي بازمي‌گردد. ما در سازمان نظام پزشكي يك مرحله داريم كه افراد براي ارائه درخواست يك گواهي مخصوص كه يكي از مراحل مهاجرت است به ما مراجعه مي‌كنند و اين درخواست‌ها رو به افزايش است. حدود ۳۰۰۰ درخواست در سال داريم كه نشان دهنده ميزان تمايل به مهاجرت است.

 

۳ ضلع مرتبط با مشكلات جامعه پزشكي

وي مهم‌ترين مشكل جامعه پزشكي را مبتني بر ۳ عامل دانست و تاكيد كرد: ۳ ضلع مرتبط با هم داريم؛ ضلع اول ساختار سلامت است كه تا اين موضوع بر اساس نظام ارجاع، پرونده الكترونيك و نسخه‌نويسي قرار نگيرد، جايگاه‌ها درست نخواهد بود و هدر رفت منابع و هزينه‌ها را خواهيم داشت. ضلع دوم اقتصاد سلامت است؛ يعني يك كشور چقدر حاضر است براي سلامت مردمش هزينه كند و چه سهمي از توليد ناخالص ملي وارد عرصه سلامت مي‌شود. اگر اين سهم ميزان كمي باشد طبيعي است كه انگيزه كاري از بين برود و كيفيت درمان كاهش يابد. سهم سلامت يعني براي بيمه و بيمارستان چقدر هزينه قرار مي‌دهيد؟ اگر اين سهم متناسب با رشد تورم نباشد طبيعتا كيفيت درمان كاهش مي‌يابد. ضلع سوم نيز نيروي انساني و تربيت او است كه اگر نيروي انساني كافي، عالم و با كيفيت و با جايگاه مناسب نداشته باشيم آن دو ضلع ديگر هم بدون كاربرد خواهد شد.  

 

حق و حقوق كادر فعال در كرونا را بپردازيد

ظفرقندي با تاكيد بر لزوم حمايت كافي از پزشكان، اظهار كرد: هنوز حق و حقوق بسياري از كساني كه در بخش كرونا كار مي‌كنند هنوز پرداخت نشده است. همان پزشك و پرستار شاغل در بخش كرونا كه شب به خانه مي‌رود اگر اطمينان نداشته باشد خانواده‌اش واكسن زدند، مدام بايد در نگراني باشد؛ بنابراين آنچه در شرايط كرونا براي كادر درمان مهم است اين است كه حمايت كافي اقتصادي، اجتماعي و واكسيناسيون خود و خانواده آنها صورت گيرد و وعده و شعار كافي نيست. پرداختي‌ها و تشويقي‌ها در شرايط مناسبي قرار ندارد و يكي از مشكلاتي كه بيمارستان‌ها با آن روبرو هستند كمبود پرسنلي است كه به دليل خستگي، ابتلا به كرونا و يا عدم پرداخت مناسب در چرخه خدمت نيستند.

 

نياز ۱۰۰ درصدي دوز يادآور واكسن كرونا براي كادر درمان

وي درباره روند واكسيناسيون كرونا براي پزشكان به ايسنا، گفت: تزريق دُز يادآور واكسن ۱۰۰ درصد بايد انجام شود؛ زيرا كادر درمان در دل بحران كرونا هستند؛ بنابراين چاره‌اي جز اين نيست كه براي اينكه بتوانند خدمت رساني كنند از آنها با دُز سوم حمايت شود. مكرر مي‌بينيم كساني كه واكسن زدند اما به كرونا مبتلا مي‌شوند؛ زيرا عيار آنتي‌بادي در بدن كاهش مي‌يابد. در مطالعات اثبات شده است كه عيار آنتي‌بادي بعد از ۶ ماه سير نزولي پيدا مي‌كند و بايد واكسن يادآور تزريق شود. در مورد پزشكان و پرستاران تقريبا واكسيناسيون كامل انجام شده است؛ اما كادر درمان شامل منشي مطب، تكنسين دندانپزشكي و... هنوز واكسينه نشده اند. از طرفي خانواده پزشكان نيز يكي از اولويت‌هايي هستند كه سريع‌تر بايد واكسينه شوند براي اينكه پزشك در خانواده آنها يك ناقل بيماري است.

 

ظفرقندي درخصوص نوع واكسني كه بايد به عنوان دُز سوم به كادر درمان تزريق شود، تاكيد كرد: تحقيقات زيادي در اين زمينه صورت گرفته است. اكثر كادر درمان واكسن با پلتفرم ويروس كشته شده تزريق كردند و به فاصله ۶ ماه يا بايد دُز سوم را از نوع واكسن قبلي تزريق كنند و يا در برخي كشورها نشان داده شده است براي افرادي كه ۲ دُز  اول را ويروس ضعيف شده يا كشته شده تزريق كردند دُز سوم را مي‌توانند واكسن MRNA تزريق كنند.

 

آمارها نشانگر عملكرد است

در واكسيناسيون تاخير داشتيم

رييس كل سازمان نظام پزشكي در بخش پاياني صحبت هايش درباره نحوه مديريت كرونا نيز به ايسنا تاكيد كرد: آمارهاي موجود، نشانگر عملكرد است و در شرايط خوبي قرار نداريم. آمار رسمي روزانه درحالي حدود ۶۰۰ فوتي است كه خيلي از بيماران هم بدون اخذ تست فوت مي‌كنند و در آمار نمي‌آيند؛ البته گواهي فوت آنها بر اساس شواهد كرونا از علائم باليني با نام كوويد۱۹ صادر مي‌شود ولي چون تست اخذ نشده در آمار نمي‌آيد ‌و به همين دليل آمار رسمي با آمار بهشت زهرا (س) متفاوت است.

 

وي گفت: ما اگر واكسيناسيون زودتر و وسيع‌تري تدارك مي‌ديديم امروز شرايط بهتري داشتيم. ما در زمينه واكسيناسيون زودهنگام و گسترده تاخير داشتيم و در عين حال در اجراي پروتكل‌ها عزم ملي لازم عملياتي نشد. در خيلي از كشورهاي دنيا عدم رعايت پروتكل‌ها جريمه‌هاي چندصد دلاري دارد اما بر اساس آمار وزارت بهداشت درصد رعايت پروتكل‌ها در كشور ما كمتر از ۴۰ درصد است و اين امر به يك عزم ملي مديريتي با كمك تمام نهادها نياز دارد.